Консервіленген көкөністермер мен жемістер дұрыс пайдаланған кезде дәмді және әдемі болады. Компоттарды жаңа жиналған жеміс-жидектерден дайындайды. Ол үшін бүлінген жерлерін кесіп тастап тазалап жуып, одан кейін әйнек немесе қаңылтыр банкаларға салады, сосын үстіне сироп құяды да аузын жауып стерилдейді. Консервіленген компоттың хош иісі мен дәмі, жемістері мен жидектері жақсы сақталады. Банкадағы компот салмағының 55—60%-і жеміс-жидек, қалғаны сироп. Сондай-ақ компотта 20—25%-ке дейін қант пен органикалық қышқыл және минералдық заттар, сонымен бірге витаминдер болады.
Соңғы жылдары бақша дақылдары мен жеміс-жидектерді консервілеу қоймаларын пайдалану кеңінен өріс алды.
Қауын мен жеміс-жидек жасау қазір адам өмірінде өте кең қолданыс тапты.Өйткені, қауындар мен жемістермен қамтамасыз етілген төмен температуралық орта көп мөлшерде сақталуы мүмкін және жемістердің балғындығы мен дәмін үлкен дәрежеде сақтай алады. Әрине, жемісті жақсырақ сатуға қол жеткізу үшін жемістің жаңадан сақтау уақытын ұзартуға болады және соңында пайданы барынша арттыруға болады.
Әртүрлі сақтау сыйымдылығы әртүрлі салқындатқыш сыйымдылыққа әкеледі, ал қажетті салқындату сыйымдылығы жабдықталған қондырғының шығыс қуатынан ерекшеленеді. Біз бәріміз жемістерді жаңа піскен жеміс қоймасында мүмкіндігінше ұзақ сақтағымыз келеді, бірақ салқындатқыштың төмен температуралық ортасы жемістердің көшуін тек баяулатуы мүмкін. Жемістерді жинауға дейінгі көптеген факторлардың сақталуына әсер етеді, олардың негізгі факторлары — өнімнің өзі, қоршаған орта факторлары және агротехнологиялық факторлар.
Жемістерді жинап алғаннан кейін, шыққан жерінде алдын ала салқындату үшін жағдайлар болса, оны тасымалдау кезінде алдын ала салқындату қажет.
Тасымалдау кезінде жемістердің зақымдалуын болдырмауға тырысыңыз және жемістерді олардың пісіп-жетілуіне, өлшеміне және салмағына сәйкес сақтаңыз.
Жеміс-көкөніс консервілерінің сапасына қойылатын талаптар: Консервілерді әртүрлі көлемді шыны немесе қаңылтыр ыдысқа салады. Банкіге тауарды сипаттайтын мәліметтер көрсетілген затбелгіні жабыстырады. Металл ыдыстардың қақпағына маркілеуді белгілерді: кәсіпорын индексі, шығарушы зауыт нөмірі, шығарылған жылы штамптау арқылы жүргізеді.Ыдыс түбіне смена нөмірін, шығарылған күнін (екі цифрмен), өндіру айын, консервілердің ассортиметтік нөмірін штамптайды. Жеміс-жидек консервілерін ағаш немесе картон жәшіктерге 25 кг дейін салады. Консервілерді дүкендерде құрғақ бөлмелерде-15 С температурада және 75% салыстырмалы ауа ылғалдылығында бір жылға дейін сақтайды.Жеміс-көкөніс өнімерін механикалық зақымданудан сақтау үшін өнімнің әрбір түріне тән көліктік және тұтыну ыдысы пайдаланылады, олардың түрлері тиісті нормативтік-құжаттарда белгіленген талаптарға сәйкес болу керек.
М.Сатымбекова, Шымкент қаласы Әл-Фараби ауданың санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының бас маманы
